Agencja Interaktywna

PZL-50 JastrzÂąb
http://www.republika.pl/szymonkot/P50Jastrzab.jpg

Malowanie to znĂłw moja inwencja twĂłrcza. Klucz JastrzĂŞbi z 302 Dywizjony. Jak widaĂŚ na zaÂłÂączonej grafice, na pierwszym planie Frog Smile

, z namalowanymi na kadÂłubie zestrzeleniami 4 samolotĂłw niemieckich i 2 radzieckich, w tle Jata i Artii Smile

, kaÂżdy po dwĂłch niemcĂłw i jednego rosjanina. Samoloty w standardowym kamuflaÂżu PSP. Na samolocie Froga godÂło pilota, czyli Kermit-ÂŻaba. KaÂżdy z myÂśliwcĂłw posiada w tylnej czĂŞÂści kadÂłuba godÂło 302 Dywizjonu (nota bene wcale nie taki Âłatwy do namalowania kroczÂący kruk Smile

NastĂŞpcÂą samolotĂłw myÂśliwskich PZL- P-11c miaÂł byĂŚ PZL-38 "Wilk", ktĂłrego projektowanie rozpoczĂŞto pod koniec 1934 roku. W roku 1936 kiedy zaostrzyÂła siĂŞ sytuacja polityczna w Europie zatwierdzono plan rozbudowy lotnictwa. Ustalono, Âże od jesieni 1939 rozpocznÂą siĂŞ dostawy nowych, jednosilnikowych myÂśliwcĂłw. PowstaÂły dwa projekty: PZL-45 inÂż K.Korsaka oraz PZL-50 "JastrzÂąb" inÂż WsiewoÂłoda Jakimiuka.Do realizacji wybrano PZL-50.

Na poczÂątku 1937 roku ustalono warunki techniczne na ten samolot. Wtedy teÂż podjĂŞto jednÂą z decyzji, ktĂłra w powaÂżny sposĂłb zawaÂżyÂła na losach rozbudowy polskiego lotnictwa przed II WÂŚ. InÂż Jakimiuk zostaÂł przesuniĂŞty do pracy nad PZL-44 "Wicher" samolotem pasaÂżerskim w stylu Douglasa Dakoty! To opĂłÂźniÂło pracĂŞ nad "JastrzĂŞbiem" oraz w powaÂżny sposĂłb obciÂąÂżyÂło moce projektowe i produkcyjne PZL. PomysÂł genialny, w Europie wrzaÂło, a my zamiast produkowaĂŚ i projektowaĂŚ myÂśliwce, zajĂŞliÂśmy siĂŞ samolotem pasaÂżerskim.

Jako silnik dla PZL-50 wybrano PZL Bristol Mercury VIII o mocy 840 KM, ktĂłry produkowano w PZL. PrzyjĂŞto zasadĂŞ opracowania nowych rozwiÂązaĂą dla podzespoÂłĂłw samolotu, co wydÂłuÂżyÂło proces projektowania samolotu. SzybszÂą drogÂą byÂłoby wykorzystanie gotowych elementĂłw produkowanych juÂż samolotĂłw, np usterzenia od PZL-24 podobnie jak uczynili to konstruktorzy RumuĂąscy projektujÂą IAR-80, ktĂłry byÂł udanym myÂśliwcem, bÂądÂź oparcia konstrukcji na istniejacym samolocie, np challenge'owym PZL-26, podobnie jak niemcy oparli Me-109 na Me-108 Tajfun.

InÂż. Jakimiuk przyjÂąÂł koncepcjĂŞ JastrzĂŞbia podobnÂą do amerykaĂąskiego Severskiego P-35. Termin pierwszego lotu ustalono na wrzesieĂą 1938. Prace jednak przeciÂągaÂły siĂŞ w nieskoĂączonoÂśĂŚ. Do prototypu sprowadzono angielski podwozie systemu Dowty oraz silnik Bristol Merkury. W lutym 1939 roku odbyÂł siĂŞ pierwszy oblot JastrzĂŞbia. WytwĂłrnia dostaÂła zamĂłwienia na 300 sztuk, a 50 miaÂło byĂŚ gotowych na wrzesieĂą 1939. Na poczÂątku PZL WS-1 (wytwĂłrnia silnikĂłw) miaÂła gotowe 150 silnikĂłw dla JastrzĂŞbi. PrĂłby w locie wykazaÂły, Âże samolot wymaga dopracowania: wystĂŞpowaÂł buffeting przy maÂłej prĂŞdkoÂści, niewystarczajÂąca byÂła skutecznoÂśĂŚ usterzenia poziomego oraz samolot byÂł maÂło zwrotny. Samolot z zabudowanym silnikiem produkcji angielskiej nie uzyskiwaÂł peÂłnej mocy, po zabudowaniu licencyjnego polskiego silnika sytuacja nie ulegÂła zmianie. OkazaÂło siĂŞ, Âże zbyt maÂły byÂł przekrĂłj chwytu powietrza do gaÂźnika.

Prace nad JastrzĂŞbiem prowadzone byÂły w tajemnicy. Kolejny cios dla wprowadzenia JastrzĂŞbia do SiÂł Powietrznych nastÂąpiÂł w kwietniu 1939 roku. Podczas narady dowĂłdcy lotnictwa, Ministra Spraw Wojskowych, komendanta SPL w DĂŞblinie oraz B. OrliĂąskiego, OrliĂąski oÂświadczyÂł, Âże woli PZL-11 w walce od JastrzĂŞbia. ZapadÂła decyzja przyhamowania projektowania i wdroÂżenia do produkcji JastrzĂŞbia. Oplini ITL i PZL nie zasiĂŞgano. WytwĂłrnia dostaÂła polecenie wykonania serii informacyjnej 30 sztuk JastrzĂŞbi. W lecie nastÂąpiÂła moÂżliwoÂśĂŚ porĂłwnania w locie JastrzĂŞbia i Severskiego P-35, ktĂłry przyleciaÂł do polski podczas kilkudniowego lotu reklamowego po Europie. PrĂłby wykazaÂły, Âże JastrzÂąb nie ustĂŞpuje samolotowi amerykaĂąskiemu.

JednoczeÂśnie w lecie 1939 roku wytwĂłrnia opracowaÂła udoskonalony prototyp PZL P-50/II. Na tym prototypie zainstalowano silnik Gnome-Rhome 14 Kirs o mocy startowej 900 KM. Ten wariant rozwaÂżano jako eksportowy. InÂż. Jakimiuk opracowaÂł rĂłwnieÂż wariant JastrzĂŞbia z silnikiem rzĂŞdowym P-56 Kania. RozpoczĂŞto rĂłwnieÂż starania o uzyskanie silnikĂłw Gnome-Rhome 14N (1100KM) oraz Pratt-Whitney R-1830 Twin Wasp (1050KM), chcÂąc jes stosowaĂŚ do samolotĂłw seryjnych, jednak te starania nie przyniosÂły rezultatu. W lecie 1939 roku, opracowano projekt dalszego rozwoju JastrzĂŞbia o prawdopodobnym oznaczeniu P-63 napĂŞdzanej silnikiem Bristol Herkules (1300KM) lub PZL Waran (1200KM). MiaÂła ona osiÂągaĂŚ 560 km/h i otrzymaĂŚ 2 dziaÂłka 20mm. Prace przerwaÂł wybuch wojny.

Pierwszy prototyp JastrzĂŞbia nie zostaÂł uszkodzony podczas nalotu na wytwĂłrniĂŞ. 5 wrzeÂśnia 1939 roku pil. J.Widawski ewakuowaÂł latajÂąc prototyp JastrzĂŞbia z wytwĂłrni, jednak zostaÂł zestrzelony przez polskÂą obronĂŞ przeciwlotniczÂą w lubelskiem. Drugi prototyp wywieziono z wytwĂłrni na CzerniakĂłw, gdzie sprzĂŞt pozostawiono i zostaÂł on zdobyty przez niemcĂłw. Nie wiadomo co siĂŞ dalej z nim staÂło, czy zostaÂł wywieziony do niemiec czy zezÂłomowany.

OpĂłÂźnienie prac nad JastrzĂŞbiem spowodowane byÂło zbyt pĂłÂźnym zainteresowanie siĂŞ tego typu samolotem, gdy francuzi mieli juÂż MS-406, niemcy Me-109, anglicy Hurricana i Spitfire'a - wszystkie oblatane na przeÂłomie 1935/36. RĂłwnieÂż decyzja o projektowaniu i produkowaniu pasaÂżerskiego Wichra przed myÂśliwskim JastrzĂŞbiem nie byÂła zbyt mÂądrym posuniĂŞciem.

B.OrliĂąski, gdy zapoznaÂł siĂŞ w Anglii podczas wojny ze Hurricanami stwierdziÂł, Âże JastrzÂąb nie ustĂŞpowaÂł a niczym samolotowi angielskiemi i decyzja o przyhamowaniu jego produkcji byÂła niesÂłuszna. Wniosek -> "MÂądry Polak po szkodzie" Sad

Konstrukcja i dane techniczne:
Jednomiejscowy samolot myÂśliwski konstrukcji metalowej, o ukÂładzie dolnopÂłata z chowanym podwoziem.

KadÂłub:
O przekroju owalnym, w przedniej i Âśrodkowej czĂŞÂści spawany z rur stalowych, w tylnej pĂłÂłskorupowy duralowy. Kabina ze staÂłym wiatrochronem, z odsuwanÂą do tyÂłu osÂłonÂą i szybkami w tylnej czĂŞÂści owiewki. Samolot wyposaÂżony w radiostacjĂŞ i komplet przyrzÂądĂłw. Podwozie mocowane w Âśrodkowej czĂŞÂści pÂłata chowane hydraulicznie w kierunku kadÂłuba, we wnĂŞki bez pokryw podwozia.

PÂłat:
Eliptyczny z prostÂą krawĂŞdziÂą natarcia, trĂłjdzielny, duralowy. WyposaÂżony w automatyczne sloty, klapy krokodylkowe oraz lotki. Usterzenie wolnonoÂśne duralowe

Uzbrojenie:
4 km 7,9mm wz. 36. Dwa w kadÂłubie oraz dwa w zewnĂŞtrznych czĂŞÂściach pÂłata oraz 100kg bomba.

Silnik:
9-cylindrowy, chÂłodzony powietrzem Bristol Mercury o mocy maksymalnej 840KM i mocy nominalnej 710KM ze sprĂŞÂżarkÂą i reduktorem. OsÂłona silnika NACA z klapkami do regulacji chÂłodzenia silnika. ÂŚmigÂło trĂłjpÂłatowe, przestawialne Hamilton Standard. Zapas paliwa 400l. Przelotowe zuÂżycie 200l/h

RozpiĂŞtoÂśĂŚ: 9,70m
DÂługoÂśĂŚ: 7,70m
WysokoÂśĂŚ: 2,70m
Powierzchnia noÂśna: ok. 19m2
CiĂŞÂżar wÂłasny: 1900kg
CiĂŞÂżar uÂżyteczny: 500kg
CiĂŞÂżar caÂłkowity: 2400kg
PrĂŞdkoÂśĂŚ maksymalna: 480km/h
PrĂŞdkoÂśĂŚ przelotowa: 375km/h
PrĂŞdkoÂśĂŚ minimalna: -km/h
Wznoszenie: -m/s
PuÂłap: -m
ZasiĂŞg: 750km
ZuÂżycie paliwa: 200 l/h

Literatura:
A.Glass "Polskie konstrukcje lotnicze1893-1939"
A.Glass "Samoloty PZL 1928-1978"
_________________
Hell Hath No Fury Like A FireFighter

Ochotnicza Straż Pożarna Pilica
www.osp.pilica.com.pl
Śląska Galeria Fotografii Pożarniczej
www.sgfp.com.pl

WidaĂŚ Âże to 302, wszyscy zapomnieli podwozie schowaĂŚ Very Happy

( btw tam widze sprzecznosc, w danych najpirw w zuÂżyciu 200l/h apotem 20l/h ?)
_________________
Komenda Portu Wojennego Gdynia Oksywie
Batalion Ochrony I ObsÂługi "BOIO"
Trzecia Kompania, Drugi Pluton

Sorki za zwykÂły bÂłĂŞdzik - juÂż poprawione, oczywiÂście 200l/h

A siĂŞ czepiacie o to podwozie, no chÂłopaki pewno do lÂądowania podchodzÂą Very Happy

NastĂŞpny na tapecie bĂŞdzie PZL Sum -> nastĂŞpca Karasia, ale kiedy go skoĂącze to jeszcze nie wiem
_________________
Hell Hath No Fury Like A FireFighter

Ochotnicza Straż Pożarna Pilica
www.osp.pilica.com.pl
Śląska Galeria Fotografii Pożarniczej
www.sgfp.com.pl

ja to bym chcial wiedziec kiedy zaczniesz fruwac ??? :wpale:
_________________
pierdziec nie ma komu !!! ale wachac to by wszyscy chcieli !!! Wink

pijcie wodę! -woda ma moc... unosi statki, porusza młyny...

vought:

nie widzisz, ze smigla w choragiewce??
co prawda sadzac po braku horyzontu alt to jakies 4 km.. [czym my biedni oddychamy... a tak w ogole toco ja tam robie??], ale jak sie wacha skonczyla, to nie ma przebacz..
Smile

btw szymon..
ciekawy opis..
WTG!

ale zamiast swastyk Polacy chyba malowali krzyze..
tak mi sie cos wydaje...
_________________
W/O --jata from 302nd Polish Squadron "PoznaĂąski"